Озодй кайхо боз як чустучУи устувортарини инсоният буд, алангаест, ки тамаддунхо, инкилобхо ва дигаргунсозихои шахсиро мунаввар кардааст. Сафари шахсии ман ин ҷустуҷӯро инъикос мекунад, ки бо дастовардҳо, нокомиҳо ва дарки амиқ дар бораи моҳияти аслии озодӣ қайд карда шудааст. Дар тӯли ҳаёти касбии худ ман тарзи ҳаётеро қабул кардам, ки бисёриҳо ҳасад мебаранд ва аз қобилияти кор кардан аз ҳар ҷо ва ҳар вақт лаззат бурданд. Чунин менамуд, ки ифодаи ниҳоии озодӣ. Аммо, ман фаҳмидам, ки ҳаракати беруна ба озодии дохилӣ баробар нест. Истиқлолияти ҳақиқӣ назар ба истиқлолияти ҷуғрофӣ хеле нозукитар ва мураккабтар аст. Яке аз дардноктарин дарсҳое, ки ман дучор шудаам, хатари аз ҳад зиёд пайвастан аст. Мо аксар вақт ғуломи неруҳои беруна, балки ғуломи хоҳишҳо, васвасаҳо ва интизориҳои худ мешавем. Вақте ки чизе, ки мо ба таври амиқ ғамхорӣ мекунем, ногаҳон аз байн бурда мешавад, мо худро осебпазир меҳисобем, ҳисси худшиносии мо шикаста мешавад. Ман фаҳмидам, ки ин озодӣ нест; ин асорати аз хама маккоронатарин аст. Истиқлолияти ҳақиқӣ дар тарбияи ҳисси худдорӣ аст, ки новобаста аз шароитҳои беруна шикастнопазир боқӣ мемонад. Он эътирофи онро дар бар мегирад, ки арзиши мо на бо он чизе ки мо дорем, балки бо қобилияти мутобиқ шудан, боло рафтан ва тағир додани мо дар муқобили душвориҳо муайян карда мешавад. Ба фаҳмиши ман, озодии ҳақиқӣ ба се ҷанбаи асосии ҳаёт такя мекунад. Аввалан, соҳибихтиёрии вақт аст, ки ба ман имкон медиҳад интихоб кунам, ки чӣ гуна манбаи гаронбаҳои худро сармоягузорӣ кунам. Дуюм, соҳибихтиёрии макон аст, ки ба ман озодии ташаккул додани муҳити худро медиҳад, на аз он ки аз ҷониби он маҳдуд карда шавад. Ниҳоят, соҳибихтиёрии саъю кӯшиши молиявӣ вуҷуд дорад, ки ба ман имкон медиҳад, ки сарнавишти иқтисодии худро бидуни маҳдуд кардани маҳдудиятҳои анъанавӣ тарҳрезӣ кунам. Барои амиқтар фаҳмидани озодӣ ман ба нақлҳои таърихии тамаддунҳо ва афроде, ки дунболи соҳибихтиёрӣ буданд, омӯхтам. Аз муқовимати фалсафии стоикҳо то рӯҳҳои инқилобии фарҳангҳои бумӣ ва аз шӯришҳои интеллектуалии мутафаккирони равшанфикр то пешравони иқтисодии замони муосири мо, ҳар як достон дар бораи табиати озодии ҳақиқӣ фаҳмиши пурарзиш пешкаш мекунад. Ин сафарҳои таърихӣ нишон медиҳанд, ки озодӣ макони таъинот нест, балки як раванди пайвастаи омӯзиш, омӯхтан ва аз нав муайян кардани марзҳои мост. Аҷиб аст, ки роҳи соҳибихтиёрӣ фаҳмиши амиқро талаб мекунад, ки мо чиро назорат карда метавонем ва наметавонем. Он тавозуни нозуки байни шӯҳратпарастӣ ва қабул, байни кӯшиш ва таслимро талаб мекунад. Мо бояд орзуҳои худро сабук нигоҳ доштанро ёд гирем, онҳоро бо ҳавас пайгирӣ кунем, аммо ноумед нашавем. Айни замон траекторияи хаёти ман на ба фатх намудани оламхои беруна, балки ба кашфи манзарахои мураккаби иктидори инсон нигаронида шудааст. Он аз он иборат аст, ки чӣ гуна одамон метавонанд ҳаёти пур аз маъно, таъсир ва озодии ҳақиқиро эҷод кунанд. Ин сафар танҳо нест; ин чустучуи коллективона мебошад. Ин дар бораи робита бо ҳамсафарон аст, ки мефаҳманд, ки соҳибихтиёрии ҳақиқӣ на танҳо будан, балки эҷоди робитаҳои пурмазмуне мебошад, ки ҳам потенсиали инфиродӣ ва ҳам коллективиро афзун мекунанд. Вақте ки ман дар ин роҳ ҳаракат мекунам, ман фаҳмиши оддӣ, вале амиқро роҳнамоӣ мекунам: озодӣ ҳолати ба даст овардан нест, балки рақси пайвастаи мутобиқшавӣ, омӯзиш ва афзоиш аст. Ва ҳамин тавр, сафар идома дорад ...
